نام ایل شاهسون بارها به گوشمان خورده است. در نی‌ریزِ ما هم افراد زیادی از این ایل ریشه‌دار زندگی می‌کنند. آنها در سالهای اخیر در جشنواره‌های مختلفی در سطح کشور حضور داشته و با معرفی آداب و رسوم و سنت‌های خود به مردم کشور، افتخارات زیادی برای نی‌ریز به ارمغان آورده‌اند. همان گروهی که چند سال متوالی در جشن نوروز در پارک جنگلی شاهد هنرآفرینی آنها بوده‌ایم و از طعم غذاهای سنتی در کنار موسیقی سنتی لذت برده‌ایم.
اکنون یک خانواده از ایل شاهسون گام در راه کارآفرینی گذاشته و با پیوند تجربیات گذشته و امروز توانسته‌اند اشتغالزایی خوبی داشته باشند. آنها که ٥ سال پیش با سرمایه‌ای اندک و در قالب مغازه‌ای در بلوار استقلال نی‌ریز کار خود را آغاز کردند، اکنون با تبدیل آن به کارگاه تولید لبنیات برای خود و ١٤ نفر از اعضای خانواده ایجاد اشتغال کرده‌اند.
منصور رونق‌زاده سرپرست این خانواده خلاق و کارآفرین به همراه برادر و خواهر خود در قالب یک زنجیره تولید مشغول به فعالیت هستند.
می‌گویند: «شرکت در جشنواره‌ها انگیزه‌ای شد تا کارگاهی راه بیندازیم و با بازگشایی چندین شعبه، ضمن ایجاد درآمد پایدار، برای افراد دیگر خانواده نیز فرصت شغلی ایجاد کنیم».
تلاش و کوشش و پشتکار این خانواده مصداق شعر زیر است:
نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود
مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد
به گفته خودشان آنها با تولید لبنیات سنتی و توزیع آن در شهرستان، باعث شده‌اند قیمت محصولات تمام شده تولیدی در نی‌ریز کاهش یابد.
به سراغشان رفتیم تا با آنها گفتگو کنیم و از کاری که راه انداخته‌اند بپرسیم.
*****
کارآفرین واقعی، از مشکلات نمی‌ترسد
وارد کارگاه که می‌‌شوی، تمیزی و نظمی که در چینش ظروف لبنیات وجود دارد، آدم را ترغیب می‌کند تک‌تک محصولات را امتحان کند و بخرد.
رونق‌زاده پدر این خانواده با لحنی ساده اما محکم می‌گوید: «مشکلات و فراز و نشیب در هر کاری هست و حتماً هر کارآفرینی باید پذیرای مشکلات کاری‌اش باشد. کارآفرین واقعی، هرگز از مشکلات نمی‌ترسد و از عهده آنها برمی‌آید. اولین مشکل هر کارآفرین مانند من نبود سرمایه و امکانات اولیه است. دومین مشکل در کار ما مراقبت از دامها است».
پیشنهاد خوب مهندس رحیمی
وی ادامه می‌دهد: «از بهمن سال گذشته به طور رسمی کارگاه را راه‌اندازی کردیم. ما از مغازه‌ای کوچک در بلوار استقلال شروع کردیم. بعد از مدتی مهندس رحیمی مسئول بهداشت محیط شبکه بهداشت و درمان به من پیشنهاد راه‌اندازی این کارگاه را دادند که بنده به خاطر این پیشنهاد از ایشان تشکر ویژه می‌کنم.
وام کارآفرینی به ما نرسید
در بهمن‌ماه که بدترین شرایط قیمتی و تحریم بود، کارگاه را با سرمایه خودم و بدون استفاده از وام کارآفرینی راه‌اندازی کردم. کمی که پیش رفتم سرمایه‌ام رو به تمامی رفت و به ناچار از پست بانک و استفاده از منابع داخلی وامی با سود ١٨ درصد گرفتم که جا دارد از جناب آقای محمودی رئیس محترم شعبه نی‌ریز جهت حمایت از کارآفرینان تشکر کنم.
راستش را بخواهید در سامانه‌های زیادی جهت دریافت وام کارآفرینی نام‌نویسی کردم، اما هیچگاه موفق به دریافت وام نشدم».
مصرف روزانه ٤٠٠ کیلو شیر
نوروز ٩٨ کارگاه لبنیات «ایل» استارت خورد و این خانواده با عزمی جدی شروع به کار کرد. سرمایه اولیه برای راه‌اندازی کارگاه چیزی حدود ٣٥٠ میلیون تومان بوده است. اکنون روزانه ٤٠٠ کیلو شیر در این کارگاه به فرآورده‌های سنتی تبدیل می‌شود.
رونق‌زاده مؤسس این کارگاه ٤٨ ساله است، لیسانس حسابداری دارد و بازنشسته کارخانه سیمان است. او می‌گوید: «اگرچه ممکن است در ظاهر کار دولتی نسبت به شغل آزاد بهتر باشد ولی این را خوب می‌دانم که فعلاً شغل دولتی خیلی کم است و جوانها باید خودشان آستین همت بالا بزنند».
توقع مالی از مسئولان نداریم
رونق‌زاده گفت: «امسال را سال رونق تولید نامگذاری کرده‌اند و ما نیز در شرایط اقتصادی سختی این کارگاه را راه‌اندازی کردیم. با این وجود توقع مالی از مسئولان نداریم. تنها توقع ما این است که حداقل به احترام نامگذاری این سال توسط رهبری، فقط یک سرکشی از کار ما داشته باشند و ما آنها را در کنار خودمان ببینیم.
فرمانداری نماینده دولت است و وقتی ما کارآفرینان دلمان گرم باشد به اینکه مسئولان پشتمان هستند و شاهد استقبال مردم نیز باشیم، چه بسا خود من این کارگاه را به یک کارخانه گسترش بدهم».
٢٠ سال است زمین گاوداری را
به ما نمی‌دهند
این کارآفرین از مشکلاتی که در ادامه راه با آن روبرو است می‌گوید:
«یکی از رکن‌های اصلی کار ما تأمین شیر است. در حال حاضر شیر مصرفی این کارگاه مقداری از گاوداری خودمان و مقداری هم از سوی ایستگاه شیر تأمین می‌شود. مشکل من در مدت راه‌اندازی این کارگاه نداشتن یک گاوداری است تا حداقل بار پرداخت اجاره‌بهای گاوداری فعلی از شانه‌هایم برداشته شود. وقتی نخواهم اجاره بدهم مسلماً مبلغی هنگفت از چرخه هزینه‌های تولیدم حذف می‌شود و من می‌توانم محصولم را با قیمت خیلی مناسب‌تر عرضه کنم.
تلاش‌های زیادی هم کرده‌ام. حدود ٢٠ سال پیش زمینی را از شرکت دامداران خریدم، اما متأسفانه تاکنون این زمین را به من تحویل نداده‌اند. تا به حال این مسأله را با همه مسئولان شهرستان در میان گذاشته‌ام، ولی نتیجه‌ای نگرفته‌ام. این در حالی است که در حال حاضر گاوداری بلااستفاده و خالی در مجتمع دامداران وجود دارد. ای کاش حداقل همین گاوداری به من واگذار می‌شد.
مسلماً من بعد از ٢٠ سال آن توان کاری قبل را ندارم، ولی امروز کارگاه و دو نمایندگی توزیع محصولاتم نیاز به پیشرفت دارند. پسرهایم بزرگ شده‌اند و هر دو با وجود تحصیلات بیکارند. اگر این زمین در اختیارم قرار می‌گرفت و گاوداری را راه می‌انداختم، حداقل فرزندانم ادامه دهنده راه پدرشان می‌شدند و با کمک تجربه‌ای که تا به حال در کنار من کسب کرده‌اند برای بقیه هم سن و سالانشان موقعیت شغلی خوبی ایجاد می‌کردند».
تولید محصول ارگانیک و سنتی
رونق‌زاده رمز موفقیت محصولات خود را در ارگانیک بودن آن می‌داند. وی در این باره تأکید می‌کند: «محصولات ما سنتی است و هیچگونه افزودنی و شیر خشکی در آنها به کار نمی‌رود».
وی می‌گوید: «ما در کارگاه از به‌روز‌ترین دستگاه‌هایی که مورد تأیید اداره بهداشت است استفاده می‌کنیم. محصول ما، هم از شیر گوسفند و هم شیر گاو تهیه می‌شود و ماست پر فروش‌ترین اقلام این کارگاه است. دیگر محصولات این کارگاه نیز شامل ماست گاو و گوسفند، کره، دوغ، کشک، قره‌قروت، دوراغ، ماست موسیر، ماست جاشیر، روغن، پنیر، ماست چکیده، آب کشک و کشک مایع می‌شود. نام محصولات نیز به خاطر علاقه به کار عشایری لبنیات ایل نامگذاری شده است».
برنامه راه‌اندازی کارخانه را داریم
این کارآفرین فعال و توانا ضمن تشکر از خانواده و به‌ویژه همسرش که پابه‌پای او در پیشرفت این کارگاه قدم برداشته‌اند خطاب به مشتریان خود می‌گوید: «ما جهانی فکر می‌کنیم، اما محلی عمل می‌کنیم. یقیناً برنامه داریم برای گسترش این کارگاه و تبدیل آن به کارخانه و این در حالی است که جامعه در شرایط اقتصادی بدی به سر می‌برد و این قطعاً روی ما هم اثر می‌گذارد. ولی ما باز با یاری خداوند و حمایت شما همشهریان عزیز، پرقدرت ادامه می‌دهیم.
شعبه سوم در خیابان طالقانی
خط‌مشی ما براساس مشتری‌مداری و جلب اعتماد مشتری است و بر این اساس با توجه به خواسته تعدادی از اهالی شهرک انتظام، سومین شعبه این کارگاه را در خیابان طالقانیجنب هتل نای‌ذی راه‌اندازی کردیم. اما یک خواسته کوچک از همشهریان عزیز داریم. چون ظروف یکبارمصرف، هم به بدن و هم به محیط‌زیست ضرر می‌رساند خواهشمندیم مردم خودشان ظرف بیاورند. هم می‌توانند ماست را به صورت فله بخرند و یا ظرف را بگذارند تا در ظرف خودشان ماست را ببندیم.
جوانان فقط توکل و حرکت کنند
به جوانان عزیزشهرمان هم توصیه می‌کنیم در هر رشته و شغلی که می‌خواهند فعالیت کنند ابتدا توکل به خدا کنند. آگاهانه شغلشان را انتخاب کنند. از تجربیات افراد کارآزموده استفاده کنند. مشکلات و چالش‌های پیش‌رو را بشناسند و بیندیشند. از یأس و ناامیدی دوری کنند. فقط کافی‌است به جای اینکه وقتشان را در فضای مجازی تلف کنند، حرکت کرده و این شعار را سرلوحه خود قرار بدهند: از ما حرکت از خدا برکت. همواره در حین کار ممکن است موارد پیش‌بینی نشده‌ای اتفاق بیفتد که نیاز به فکر دارد. از سختی‌ها نهراسند و پشتکار داشته باشند».
*****
پس از آن با تعدادی از مشتریان لبنیات ایل گفتگو کردیم.
من مشتری محصولات بی‌نقص ایل هستم
ابوالفضل یزدان‌پناه دانشجو و یکی از مشتریان پروپاقرص این لبنیاتی می‌گوید:
کیفیت عالی، تمیزی و تنوع بالای محصولات باعث شده تا من لبنیات منزل را فقط از این مرکز تهیه کنم. همه چیز عالیست و من تا به حال هیچ نقصی در محصولات این فروشگاه ندیده‌ام.
به جای لبنیات پاستوریزه و بسته‌بندی‌شده
لبنیات سنتی شهر خودمان را بخریم
عادل قناعتی مغازه‌دار به گفته خودش به خاطر کیفیت فوق‌العاده بالای محصولات لبنیاتی ایل از این فروشگاه خرید می‌کند. وی می‌گوید:
من مشتری ثابت این فروشگاه هستم. اینجا از نظر بهداشت حرف اول را می‌زند و من مشتری ثابت و هر روزه این کارگاه هستم. کیفت محصولات فروشگاه مورد تأیید بنده و خانواده است و من از ١٠٠ نمره ١٠٠ را به آنها می‌دهم.
تا به حال همه محصولات را تست کرده‌ام و هیچ نقصی در آنها ندیده‌ام. همه محصولات تازه، ارگانیک و خوش طعم هستند. ما چرا با وجود لبنیات سنتی در شهر خودمان از لبنیات پاستوریزه و بسته‌بندی شده استفاده کنیم؟
ای کاش دولت و مسئولان، این همشهری توانمند را حمایت کنند تا بتواند کارگاه خود را توسعه داده و باعث اشتغالزایی هر چه بیشتر برای همشهریان باشد.
نشانی شعب لبنیات سنتی ایل: شعبه ١:حسینیه اکبرزاده، جنب نان سنگگ جلال شاطری // شعبه٢: بلوارا ستقلال، روبروی پنبه‌زنی رحمتی
شعبه ٣: خیابان طالقانی، جنب هتل نای‌ذی // ٨٥٦٥ ١٣٣ ٠٩١٧
