یارانه! عجب «یار»ی شده است این یارانه! رفیق نیمهراهی که انگار روزهای اول با مردم بهتر کنار میآمد، مرهمی هرچند کوچک بود برای جیبها، دستها و سفرههای خالیاشان؛ اما حالا...
نزدیک به ده سال از واریز یارانههای نقدی گذشته است. در این سالها چهها که گران نشد؟ افزایش قیمت کالاها به راحتی از مرز ده برابر گذشت و در این بین تنها یارانهها بود که همان طور ثابت ماند و ماند و ماند...
به راستی در حال حاضر ٤٥ هزار تومان در ماه چه کمکی میتواند به معیشت مردم کند؟ چه دردی از آنها دوا میکند؟ کدام گوشه زندگیاشان را میگیرد؟ اصلاً با این افزایش قیمتها، بود و نبود آن تأثیری در زندگی مردم دارد؟ گزارشی در این مورد تهیه کردهایم که میخوانید:
نمیدانم کی میآید و کی خرج میشود
حسین همدمی ٣٠ ساله است و مغازهدار. در مورد یارانه که میپرسم، میگوید:
دو نفریم و ٩٠ هزار تومان یارانه میگیریم. اصلاً نمیدانم کی میآید و کی خرج میشود. الان با ٩٠ هزار تومان چه میشود خرید؟ بله... اگر حداقل نفری دو میلیون، سه میلیون، پنج میلیون میدادند، تأثیری بر اقتصاد خانواده داشت. الان با این ٩٠ تومان یک گونی برنج هم نمیشود خرید. تخممرغ شده دانهای ١٥٠٠ تومان. به نظرم فقیر و پولدار فرقی ندارد. یارانه حق همه است و دولت باید به این نکته توجه کند که همان طور که اجناس گران شده و تورم بالا رفته، یارانه هم باید بیشتر شود.
این پول را به گدا بدهی، پس میزند
آقای الف ٦٢ ساله است و دل پری دارد. از تأثیر یارانه در زندگیاش که میپرسم، میگوید:
کدام تأثیر خانم؟ کدام تأثیر؟ بچههایمان را رد کردهایم و با خانمم ٩٠ هزار تومان یارانه میگیریم که با قسطی که از آن کم میشود، میماند ٥٥ هزار تومان. الان این پول را به گدا بدهی، پس میزند! چه کاری میشود با آن کرد؟ همان نان خالی را هم بخواهی حساب کنی، در ماه کم میآوری.
من کارگرم. سال ١٣٦١ در اوج جنگ از طرف بسیج داوطلبانه به جبهه رفتم و موج انفجار مرا گرفت. الان به خاطر همین، گوشم مشکل دارد. دیابت دارم و باید برای عمل قلبم ١٨ میلیون بپردازم.
مدارک پزشکی در دستش را نشان میدهد و میگوید:
همین هفته پیش دو میلیون تومان هزینه امآرآی من شد. ماهی یک میلیون اجاره خانه میدهم. خدا شاهد است برای رفتنم به جبهه یک قران هم نمیگیرم. این هم که از وضعیت کرونا و کار... آدم باید دردهایش را کجا داد بزند؟ به کی بگوید؟ از کجا بیاورد؟ اصلاً زشت است آدم بگوید یارانه میگیرد. مسئولان هم که اصلاً عین خیالشان نیست. من فکر میکنم حداقل باید نفری یک میلیون یارانه به مردم بدهند تا حداقل پول همان کرایهخانهاشان جور شود.
یارانه و قبضها
خانم ف ٤٨ ساله است و آنطور که خودش میگوید خانوادگی ١٣٥ هزار تومان یارانه میگیرند.
میگوید: با توجه به وضع مالی ضعیفمان و اعتیاد همسرم، از همان اول سعی میکنم یارانهها را برای قبضهای آب و برق و گاز کنار بگذارم، بلکه قطع نشوند؛ اما برای قبضها هم کم میآید. همین ماه اخیر، سه تا قبضمان ١٨٠ هزار تومان بیشتر شد. با ١٣٥ هزار تومان چه کار میشود کرد؟ کرایه خانه، وسایل گران... تا همین ماه پیش گوشی لمسی نداشتیم و معلم دخترم به خودم پیام میداد که فلان درس را برای بچهها شروع کردهایم و من مجبور بودم خودم با دختر ده سالهام در خانه کار کنم. به ناچار یک گوشی قسطی خریدیم و الان مجبورم ماهی ٣٠٠ هزار تومان قسط گوشی بدهم. ١٣٥ هزار تومان کجای زندگی آدم را میگیرد؟ چه دردی از آدم دوا میکند؟
کاچی، بهتر از هیچی است
محسن امینی ٣٥ ساله و دامدار است. او جزو افرادی است که معتقد است کاچی بهتر از هیچی است!
میگوید: دو تا بچه دارم و ١٨٠ هزار تومان یارانه میگیریم. این ١٨٠ هزار تومان هم که با یک خرید جزیی سریع تمام میشود. با این وضع گرانی و علوفه گوسفندی که گران شده، اگر حداقل به هر نفر ٣٠٠ - ٢٠٠ هزار تومان بدهند، شاید تأثیر کوچکی در زندگی مردم داشته باشد. البته همین مبلغ ٤٥ هزار تومان هم برای خانوادههایی که دستشان تنگ است خوب است. خیلی از خانوادهها هستند که محتاج همین ٤٥ هزار تومان هستند. اگر دو برابر شود که مسلماً بهتر میشود؛ اما ١٨٠ هزار تومان هم یک کمکخرجی هست. به هر حال، کتابی، دفتری برای بچهها میشود.
زشت است بگوییم دولت ایران دارد به ما یارانه میدهد
لیلای ٣٣ ساله و خانهدار، معتقد است دولت اگر بخواهد میتواند خیلی بیشتر از اینها به مردم کمک کند.
میگوید: چهار نفریم و و با وامی که از ما کم میشود، ١٣٧ هزار تومان یارانه میگیریم. الان با این پول چه میشود خرید؟ یک گونی برنج هم نمیشود. یک اسباببازی بخواهی برای بچهات بخری، از این بیشتر میشود. قیمت یک بسته مایبیبی بچه بیش از یکصد هزار تومان شده است. واقعاً برای ما زشت است بگوییم دولت ایران دارد به ما یارانه میدهد. بعد از چند سال خواستند مثلاً کمکی کنند که روی یارانهها وام دادند. به جای این که در این وضعیت کرونایی یک وام بلاعوض به مردم بدهند، الان هم دارند هر ماه از یارانهاشان کم میکنند. مشکلی را که حل نمیکنند هیچ، مشکل دیگری هم به مشکلات مردم اضافه میکنند. الان زندگی را خصوصاً برای نسل ما خیلی مشکل کردهاند. شک نکنید اگر جای یکی از مسئولان دولتی بودم، سعی میکردم یارانه مردم را زیاد کنم. در این چند سال، کدام یک از سران دولت به شهرستانها سر زده و از درد مردم پرسیده؟ همه چیز گران شد و بالا رفت، جز یارانه... من که فکر میکنم حداقل یارانه هر فرد باید ٥٠٠ هزار تومان باشد تا تأثیری بر زندگی مردم داشته باشد.
بیشتر یک چیز گولزدنی برای مردم است
«یارانه بیشتر یک چیز گولزدنی برای مردم است...»
این را نجمه دمیری ٣٣ ساله میگوید.
آنها ٥ نفر هستند و ٢٢٥ هزار تومان یارانه میگیرند؛ با این حال و به قول نجمه خانم، این مبلغ حتی پول قبضهایشان هم نمیشود.
میگوید: همین الان ١٩٠ هزار تومان پول گاز برایمان آمده. باز خدارا شکر ما حقوقبگیر هستیم و بود و نبود این پول تأثیر زیادی در زندگیامان ندارد. من فکر میکنم افرادی که در این شرایط ندارند، چه میکنند؟ کارگرهایی که یک روز کار دارند و یک روز نه! حداقل اگر دو برابر شود یا نفری ٥٠٠- ٤٠٠ تومان بدهند، شاید گوشهای از مشکلات مردم را حل کند.
یارانه وکارهای عمرانی
محمد باهر بازنشسته آموزش و پرورش است و با خنده از مبلغ دریافتییارانهاشان میگوید:
٩١ هزار تومان!
در مورد تأثیر آن در زندگیاشان میگوید:
نه الان، نه از همان روز اول، هیچ تأثیری نداشته. الان ٩١ هزار تومان به چه درد میخورد؟ نسبت به اجناس و وضعیت اقتصادی امروز هیچ چیز نمیشود. در حد دو تا قوطی روغن میشود.
ادامه میدهد: به نظر من اگر از همان روز اول دولت این پول را صرف کارهای فرهنگی، اقتصادی و خصوصاً عمرانی میکرد، خیلی بهتر بود. اگر با این پولها کارخانه ساخته بودند، الان در هر خانوادهای دو سه تا جوان بیکار نبود. این خودکشیها و افسردگیها، همه ناشی از بیپولی و بیکاری است. متأسفانه دست ما هم کوتاه است و هیچ راهی هم نیست. منتها آدم این جوانها را که میبیند افسوس میخورد، بچه همسایه من مثل بچه من است. بچه قوم من مثل بچه من است، فرقی ندارد. کاش دولت این را بداند و به جای این خرجهای بیجا، فکری اساسی برای جوانان کند.
عکس: امید شهدان