عکس از مسعود مصباحی
از این نمونه برکهها چندتایی در نیریز وجود دارد.
قدمت این برکهها دانسته نیست اما آنچه مشخص است آنها را با ابزارهای ابتدایی و با سختی فراوان در ارتفاع کوه ساختهاند و در آن از ساروج یا ماده دیگری استفاده نکردهاند. جابجایی چنین سنگهای بزرگی در ارتفاع چندهزار متری خود حکایتی است.
این برکهها را در تخته سنگهای بزرگ ایجاد کردهاند و قالبهایی را از دل سنگ بیرون آورده و با همین قالبها سقف برکه را ساختهاند.
برکه با آب باران پر میگشته و برای استفاده انسان و دام در فصول خشک سال ذخیره میشده است.
درباره وجه تسمیه این برکه، آقای مسعود مصباحی تحقیقاتی کرده و آورده است:
نسار. [ ن َ ] ( اِ ) نسر. در لهجه قمی : نسار ( طرف سایه )، در اراک : نسر ( جائی که کمتر آفتاب برسد )، در تهرانی : نسار ( جنوب ). ( از حاشیه برهان قاطع چ معین ). موضعی که آفتاب کمتر بر آن تابد. ( برهان قاطع ) ( از آنندراج ). جائی که بر آن تمام سال آفتاب نتابد یا در بعضی از اوقات سال نتابد. ( از فرهنگ نظام ). نسا. ( برهان قاطع ) ( آنندراج ). سایه گاه. جنوب خانه. مقابل بر آفتاب. ( یادداشت مؤلف ). رجوع به نسر شود. || سایبانی که از چوب و خاشاک سازند. ( برهان قاطع ) ( آنندراج ). سایبان. ( ناظم الاطباء ). || سایه. ( برهان قاطع ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ).
به احتمال نام این برکه «برنسار» بوده و در طول زمان به «بَرنَسِی» یا «بَرنَسو» تغییر یافته است. چون برکه در مکانی ساخته شده که آفتاب کمتر به آن میتابد.
به جز این، حداقل دو برکه دیگر با نامهای «دارگ» و «احمدشاه» وجود دارد که هر سه برکه هنوز هم فعال است.
نظر شما